Wpis ten w szczególności kieruję to tej wielkiej grupy odbiorców, która z miesiąca na miesiąc coraz bliżej jest opuszczenia swojego kraju, aby spróbować swoich sił na Filipinach. Jak większość z was wie (mam nadzieję, że bloga czytacie systematycznie i z przyjemnością), przebywam już w tym kraju ponad rok. Po takim czasie siłą rzeczy zaczynasz zwracać uwagę na to, na co idą twoje pieniądze. To już nie są wakacje, lecz „normalne życie” z lokalną społecznością. Istotną rolę odgrywa zatem szacowanie miesięcznego budżetu, którego nie można przekroczyć. Koszty życia na Filipinach to jedna sprawa, ale kolejna, to jak nie zostać oszukanym i nie przepłacić za coś kilkukrotnie.
W tym wpisie chcę zwrócić szczególną uwagę na to, gdzie i w jakich okolicznościach możesz zostać oszukany albo naciągnięty na zapłacenie „podatku za twoją białą skórę”.
Dlaczego tak się dzieje?
Filipiny to raj dla turystów. W takich rajach – nie tylko w tym filipińskim – są miejsca, gdzie za coś płaci się ekstra. To normalne, że w Europie, ba! nawet w Krakowie, wychodząc z dworca głównego, biorąc pierwszą lepszą taksówkę, zapłacisz za nią zdecydowanie więcej niż za tę, która stoi 200 metrów dalej i należy do znanej sieci. Nie usprawiedliwiam Filipińczyków, bo oni robią to z prozaicznego powodu – chcą więcej zarobić. Oni dobrze wiedzą, kto jest „świeżakiem”, a kto starym wygą, który nie da się wykiwać i któremu nikt nie wmówić, że dana cena jest prawdziwa.
Im dłużej tu mieszkam, tym częściej uświadamiam sobie, że sami turyści są współwinni tym „przekrętom”. Dla ludzi, którzy przyjeżdżają na wakacje, zapłacenie 5 złotych więcej za transport czy jedzenie, to kropla w morzu kilkunastu dni pobytu – niemal nieodczuwalna. Szastamy hajsem na lewo i prawo, bo dla podróżnych z krajów bogatych tutaj jest po prostu tanio! I tanio będzie, więc wydanie za przejazd trycyklem 200 peso ( 17 zł ) zamiast 8 peso (60 gr – bo taka jest cena) nie stanowi różnicy ….
Przechodząc do konkretów…
Transport publiczny w mieście
Pomijając autobusy, gdzie cena jest z góry ustalona przez korporacje, to każdy trycykl ustala sobie swoje stawki. To najczęściej spotykany sposób na wyciąganie kasy od turystów. Zapytasz się, ile kosztuje dojazd do danego miejsca, a kierowca rzuci kosmiczną cenę – np. 300 peso. Dla ciebie będzie to tylko 25 zł, ale dla niego jest to 200 % więcej niż za przewiezienie lokalsa. Większość miast ma ustalone swoje stawki, np. w Doumagete przejazd z punktu a do b w mieście, to stała opłata 8 peso za osobę. Jeżeli powie ci więcej – chce cię naciągnąć. Oczywiście będzie ściemniał, że to daleko, że to normalna cena, ale tak nie jest.
Transport pomiędzy wyspami
Pomiędzy większością wysp możesz się poruszać jedynie dużymi promami. Na Filipinach działa sporo firm, które świadczą takie usług. Przed przyjechaniem do portu warto się upewnić wcześniej, jaka jest cena biletu. Nie chodzi tutaj o to, że zostaniesz oszukany, ale twój brak znajomości może skutkować tym, że wybierzesz prom, który może i płynie godzinę szybciej, ale kosztuje cztery razy więcej. Przykład z mojej wyspy: drogi prom do Cebu kosztuje ok. 2000 peso, a tani, który płynie dłużej, tylko 350…
Mieszkanie
Tutaj każdy ma wielkie pole do popisu. Jak zawsze wszystko opiera się na negocjacjach. Filipińczyk zacznie od kosmicznej ceny, bo jesteś biały, ale to ty możesz mu udowodnić, że np. jest słaby dostęp do plaży, koguty piejące u sąsiada. Albo że chcesz to wynająć na kilka miesięcy i zapłacić z góry. Nigdy nie daj sobie wmówić, że on nie może obniżyć ceny, bo to już i tak jest niska. J Wszystko da się zrobić, tylko trzeba mieć odpowiednie podejście i umieć negocjować. Szczególnie poza sezonem naprawdę można wynająć super mieszkanie za grosze.
Jedzenie
Wiem, że to może się okazać dziwne, ale w niektórych przypadkach jedzenie w filipińskich restauracjach jest tańsze niż kupowanie produktów i gotowanie w domu. Wystarczy spędzić pierwszych kilka dni na objechaniu okolicy i weryfikacji cen. Coraz więcej otwiera się małych lokalnych restauracji i w mojej opinii serwują naprawdę niezłe jedzenie.
W przypadku owoców ceny są naprawdę zróżnicowane i ich cena w większości przypadków zależy od ich sezonowości. Ostatnio też zdarzyło się, że przez długą suszę ceny wzrosły. Tak więc warto iść na lokalny ryneczek i się zapytać, czy np. ten owoc jest w normalnej cenie, czy jest ona tak wysoka przez to, że jest ciężko dostępny. Przy długim pobycie łatwo to wyczaić – co i kiedy jest dobre. Ja osobiście proponuję przerzucić się na ryby, jest ich sporo i naprawdę bardzo tanie.
Woda pitna
Bez wody nie sposób żyć, dlatego można ją kupić w każdym sklepie, a cena butelki zaczyna się od 10 peso. Ale warto wiedzieć, że duża niebieska butla 20 litrowa kosztuje całe… 20 peso. Nawet, jak jesteś na kilka dni, to logicznej zamówić jedną dużą butlę i przelewać sobie do małej, żeby mieć wodę zawsze przy sobie.
Podsumowanie
To oczywiście wierzchołek góry lodowej, bo takich przykładów można naprawdę wiele podawać. Najważniejsze to trzeba być świadomym tego, że coś, co dla ciebie wydaje się tanie, może się okazać po zakupie kilkukrotnie przepłacone. Jeżeli masz jakieś pytania, to chętnie na nie odpowiem i wyjaśnię. Są też naprawdę dobre grupy na FB, gdzie jest masa życzliwych osób, które chętnie odpowiedzą na twoje pytania. Przykładem takim jest np. Polacy na Filipinach.