Jak pewnie większość z Was wie, od jakiegoś czasu nie mieszkam już na wyspie Siquijor. Zmiana ta została podyktowana nie tylko ślubem, ale w ogóle chęcią zmiany, co kiedyś musiało nastąpić. Jestem przekonany, że znaczna liczba osób, które poznałem na Siquijor, właśnie puka się w czoło i myśli jak mogłem zostawić tak sympatyczną wyspę i przenieść się do miasta. I pewnie każda z tych osób ma trochę racji, ale pamiętajcie, że niewiele z nich mieszkało przez ostatnie cztery lata na Siquijor. Odwiedzając to miejsce nawet któryś raz z kolei, ale czysto wakacyjnie, czyli na kilka, kilkanaście tygodni, nie zauważa się zachodzących zmian. Może jedynie coraz wyższe ceny. Dla kogoś, kto tu jest na stałe i codziennie zmaga się z tym samym, wygląda to całkowicie inaczej.
Mam możliwość obserwowania co się dzieje na Siquijor już od dłuższego czasu i nie są to, niestety, miłe spostrzeżenia. Wyspa się zmienia i staje się coraz bardziej turystyczna. Jeszcze 4 lata temu można było spokojnie wynająć sympatyczny domek i cieszyć życiem na końcu świata. Dzisiaj, żeby znaleźć taki domek, trzeba się sporo najeździć i – co więcej – podwójnie zapłacić.
Chińscy inwestorzy i lewe pieniądze
Nie tak dawno temu ludzie na całej wyspie rozmawiali tylko i włącznie na jeden temat, a mianowicie na temat chińskich inwestorów, którzy dosłownie z walizkami pieniędzy przyjeżdżają na Siquijor i za podwójne stawki kupują ziemię, resorty i inne nieruchomości. Te historie nie są niestety wyssane z palca, choć Filipińczycy jak zwykle dopowiedzieli sobie wiele i powstało sporo alternatywnych wersji wydarzeń. Prawdą jest jednak to, że jeden tylko chiński inwestor wydał już blisko 60 milionów peso (w walizkach) na dwie nieruchomości, co na Siquijor jest niewyobrażalną kwotą. Dla porównania napiszę, że atrakcyjne działki wcześniej chodziły w granicach 1 – 3 milionów peso. Nic więc dziwnego, że taka inwestycja i przejęcie nieruchomości tylko rozbudziła wyobraźnię Filipińczyków, ich zachłanność i ślepą wiarę w szybkie wzbogacenie się. Wszystko dzięki tej jednej historii, która nie wiadomo, czy się jeszcze powtórzy, ale wystarczyła by lokalni mieszkańcy wyspy zaczęli w marzeniach pławić się w luksusach i masowo stawiać na swoich kawałeczkach ziemi znaki „Teren na sprzedaż”. Oczywiście obowiązkowo w języku chińskim. Ceny wszystkich nieruchomości skoczyły gwałtownie w górę i sporo inwestorów zawiesiło na moment działania, czekając aż wszystko się uspokoi.
San Juan i niekończące się budowy
Jeżeli byłeś już na Siquijor to wiesz, że jedyne miejsce, w którym warto się zatrzymać, żeby doświadczyć życia nocnego, jak i zjeść w dobrych restauracjach, to San Juan. Bez znaczenia czy jesteś odludkiem czy lubisz po prostu mniej turystyczne miejsca, tak czy inaczej wylądujesz w San Juan! A San Juan to nawet nie jest największa miejscowość na Siquijor. W zasadzie nawet nie jest w pierwszej trójce. Słynie tylko i wyłącznie z tego, że jest najbardziej rozwinięte turystycznie; 90% resortów i hoteli znajdujących się na wyspie już tam jest, a te, których jeszcze nie ma, rosną właśnie jak grzyby po deszczu. Niemal każdy chce być w tej okolicy, bo miejsce nawet bez reklamy może zaistnieć i stać się popularne. Właśnie przez to działki w tym rejonie osiągnęły kosmiczne ceny, a San Juan to aktualnie niekończąca się budowa. Dosłownie co 10 metrów widać, że coś się buduje albo zmienia na lepsze. Ludzie w tym rejonie popadli w skrajność. Większość, za pożyczone pieniądze, inwestuje i chce zdążyć przed nadchodzącym szczytem sezonu. Nie będę już nawet wspominał o filipińskich grillach, gdzie za 200g rybkę chcą 450 peso… Cena ta jest po prostu z kosmosu i tylko biały turysta może się na nią nabrać, ciesząc się, że zapłacił niewiele.
Ruch uliczny
Jeżeli spojrzycie na mapę Siquijor to zauważycie, że jest tu w zasadzie jedna główna droga, która ciągnie się przez 84 km naokoło wyspy, wzdłuż wybrzeża (choć nie wszędzie). Przez lokalnych i turystów nazywana „autostradą Siquijor”. Cztery lata temu ta droga była w zasadzie pusta! Pamiętam, że gdy jechałem z San Juan do Siquijor (14 km) to często nie widziałem żadnego samochodu! Dobrze to sobie przypominam, bo właśnie wtedy uświadomiłem sobie, że tak naprawdę tutaj samochodu nie potrzeba. Oczywiście były jakieś samochody i to ich spora liczba, ale w stosunku do tego, co jest teraz, mam wrażenie, że jest to inne miejsce. Jest ich praktycznie tyle samo, co motorów i nie wpływa to dobrze na bezpieczeństwo na drogach (zwłaszcza biorąc pod uwagę styl jazdy lokalnych mieszkańców). Sytuacja ma się jeszcze gorzej, kiedy pomyślimy o ruchu ciężarówek, bo ktoś jednak musi dostarczyć towar na niekończące się budowy w San Juan i okolicach. Mam tylko nadzieję, że nie będzie dochodzić do tragicznych wypadków, bo te ciężarówki naprawdę jeżdżą z taką prędkością i wyprzedają tylu motocyklistów, że nie chcę wiedzieć co się stanie, gdy… Niestety to chyba tylko kwestia czasu.
Niski sezon to był najlepszy okres na wyspie
Wiecie dlaczego przez pierwsze dwa lata nie poleciałem do Polski? Bo w pierwszym roku ustaliłem w żartach z właścicielem restauracji, w której pracowałem, że polecę w niskim sezonie. Okazało się, że potem ten niski sezon już nie przyszedł. To naprawdę dziwne uczucie, bo 4 lata temu niski sezon to była totalna pustka! Poza białymi, którzy stale mieszkają na wyspie, można było spotkać może jednego turystę w ciągu tygodnia! To naprawdę był spokojny czas, od razu było widać kto tu mieszka, a kto jest przyjezdny. Życie wtedy toczyło się spokojnie, miałem zdecydowanie więcej czasu na czytanie książek i gotowanie w domu, niż teraz, 3 lata później. Obecnie niski sezon nie istnieje. W jego miejsce wszedł tak zwany sezon średni. Turyści przypływają dosłownie przez cały rok i to widać wyraźnie w niektórych popularnych restauracjach, gdzie wieczorami trzeba rezerwować stolik… Niestety, ale brak sezonu bez turystów ma też inne minusy. Jednym z nich, który moim zdaniem jest najbardziej dotkliwy, to drastyczny spadek liczby miejsc (domków i pokoi), które były wynajmowane poza sezonem na długi okres – od miesiąca w górę. Dla przykładu – zawsze polecaliśmy bardzo fajne miejsce, które było do wynajęcia za 16k peso na miesiąc, czyli w bardzo dobrej cenie jak na oferowane warunki i lokalizację. Teraz właściciel wprowadził zmiany, bo i tak ma obłożenie przez cały rok i będzie wynajmował tylko na dni. A dzienna stawka to 1200 peso. Z prostej matematyki wynika, że cena podskoczyła ponad 2 razy. To nie jest wyjątek, sporo podobnych miejsc zmieniło swoją politykę.
Ceny niestety idą w górę
Siquijor się zmienia i pewnie jeszcze dużo brakuje mu do Panglao na Bohol albo do Boracay, ale moim zdaniem wszystko zmierza w tym samym kierunku. Pomimo tego, że Bohol przyjmuje pewnie 3 razy więcej turystów, to ceny na Siquijor są już bardziej zbliżone do komercyjnego miejsca, niż do małej prowincji na Filipinach. Co ciekawe, to nie resorty i restauracje obcokrajowców napędzają te ceny. Winni są tutaj lokalsi, którzy według mnie zaczynają wprowadzać zmowy cenowe. Ceny wszystkich usługi idą w górę, czasami dochodzi nawet do sytuacji, gdzie nie można znaleźć konkretnego specjalisty, bo on już jest zajęty albo zobowiązany do wykonania innego kontraktu.
Największym problemem są turyści
Niestety, ale turyści i ich wpływ na małą wyspę jest znaczący. Tak naprawdę to oni przyczyniają się do zmiany zachowań lokalnych ludzi oraz cen na wyspie. Przeciętny turysta z Europy albo Ameryki Północnej, odwiedzający Filipiny po raz pierwszy, nie ma pojęcia ile co kosztuje, ale z pewnością ma wrażenie, że wszystko jest mega tanie. Oczywiście tak jest, jeśli porównuje ceny do tych w swojej ojczyźnie. To niestety powoduje pewnego rodzaju problem społeczny. Taki turysta przepłaca często specjalnie i bez refleksji, bo cóż to dla niego dodatkowy dolar? Tylko, ze ten dolar to ponad 50 peso! Jeżeli np. trajek miał kosztować normalnie 30 peso, a kierowca dostaje dodatkowego dolara, czyli napiwek większy, niż cena kursu, to sami wiecie co się po chwili dzieje. Trzeba pamiętać, że Filipińczycy są bardzo łasi na pieniądze i przyzwyczajanie społeczeństwa do takich schematów jest destrukcyjne. Dochodzi do sytuacji, kiedy np. po naprawie motoru pytam Filipińczyka ile mam zapłacić, a on mi odpowiada „to od ciebie zależy”. Oczywiście liczy na to, że jak każdy biały dam mu 4 razy więcej, niż ta usługa była warta z dodatkowym jeszcze narzutem, ale ja specjalnie wręczam mu 10 peso! Nie dlatego że chcę zaoszczędzić, ale chcę mu udowodnić, że jak każe mi zdecydować o tym, ile mam zapłacić, to ja mu dam mniej. Nie chcę, żeby w przyszłości mnie stawiał w takiej sytuacji, tylko konkretnie powiedział, ile co kosztuje i uczciwie rozliczył. Oczywiście nieco wyższe ceny dla białych, zwane również „białym podatkiem”, zdarzały się zawsze, ale teraz ewidentnie to zjawisko się nasila i nie mówię tutaj o narzutach 10%. Czasami słyszę o cenach, które są po prostu wyssane z palca i nawet 400% większe, niż powinny.
Oczywiście w dalszym ciągu kocham Siquijor, to mój drugi rodzinny dom. Będę tam pewnie przypływał kilka razy w miesiącu, bo to tylko godzina drogi promem. Jednak na ten moment chcę się skupić na nowym miejscu, które ma naprawdę dużo do zaoferowania, szczególnie nowych tematów, które mnie pozytywnie nakręcają i mobilizują, żeby jak najszybciej je opisać.
Pozdrawiam Was serdecznie z Dumaguete. Rafał
