Temat drugiej wojny światowej na Filipinach co jakiś czas powraca podczas dyskusji z lokalnymi mieszkańcami. Wiele tych tematów sprowadza się do odnalezionych skarbów, które zostały zakopane przez japońskie oddziały. Pierwszy raz o tym usłyszałem będąc na wyspie Negros, kiedy z kolegami objeżdżaliśmy ją na motorach.
Podczas wizyty w rodzinnym domu znajomego, jego ojciec opowiedział mi historię o tym, jak to japońscy „inwestorzy” pracowali nad budową lotniska w Bacalot. Wyglądało to mniej więcej tak, że żaden z Filipińczyków nie mógł się zbliżyć do placu budowy, a codziennie w nocy wyjeżdżały ciężarówki pełne czegoś… Do dzisiaj nie wiadomo co wywozili i o czym nie chcieli informować lokalnej społeczności. Usłyszałem także, że w górach, gdzie właśnie byliśmy, co jakiś czas są odkrywane nowe, ciekawe „pozostałości” po konfliktach zbrojnych.
Nie ukrywam, że znalezienie skarbu znakomicie by się wpisało w „szukanie przygody”, dlatego temat kręcił mnie, 
jak myśl o nowej zabawce kręci każdego dzieciaka! Słuchałem uważnie co ten człowiek opowiadał i nawet obiecałem, że kiedyś tam wrócę i razem będziemy szukać skarbu!
Temat II wojny światowej powrócił jeszcze kilka razy podczas przypadkowych rozmów na Siquijor, ale jakoś nikt nigdy nie był w stanie powiedzieć czy na Siquijor działo się coś poważnego. Jednak podczas każdej kolejnej rozmowy powtarzał się jeden wątek – na sąsiedniej wyspie Negros jest pewien starszy człowiek, który sobie zrobił prywatne muzeum w domu i ma ogromną, wartą zobaczenia kolekcję.
Wybierałem się tam już kilka razy i za każdym razem albo pogoda, albo brak czasu krzyżowały plany. Aż do wczoraj. Muzeum mieści się w miejscowości Valencia, oddalonej od Dumaguete 30 min jazdy na motorze. Tak się dobrze złożyło, że rodzina mojej dziewczyny częściowo pochodzi właśnie z tego miejsca i zostaliśmy zaproszeni na pierwsze urodziny bratanka Christin. Jak się tylko dowiedziałem, że tam jedziemy, od razu ją poinformowałem, że po drodze koniecznie chcę zobaczyć muzeum. 
Samo muzeum nie jest jakoś bardzo rozreklamowane. Mieści się przy drodze głównej, ale gdyby nie moja ukochana, to raczej w życiu bym nie zauważył malutkiego znaczka, kierującego na prywatną posesję. Wjechaliśmy tam jak do prywatnego domu, ale już na początku zobaczyłem Jeepa z drugiej wojny światowej, który był w trakcie odrestaurowywania. Podjechałem bliżej i zobaczyłem coś na wzór garażu na kilka samochodów, wypełnionego gablotami i amunicją. Pierwsza myśl jaka mi przeszła przez głowę, to czy właściciel to wszystko serio sam uzbierał? Była tego masa! Od umundurowania po najmniejsze pociski, manierki i nawet zestawy pierwszej pomocy z czasu wojny. Wszystko pięknie podzielone na przedmioty należące do japońskiej oraz amerykańskiej armii. W części gablotek znajdowały się przedmioty wojsk innych krajów uczestniczących w działaniach zbrojnych. 
Czekaliśmy przed wejściem, ale nikt nie wyszedł. Zaczęliśmy delikatnie nawoływać, bo tak trochę nie wypadało wejść samodzielnie i zacząć robić zdjęcia. Dopiero po kilku minutach usłyszeliśmy, że ktoś wstaje z łóżka w pokoju na górze. Jak to bywa na Filipinach – właściciel odbywał właśnie popołudniową drzemkę, z której okrutnie go wyrwaliśmy. Na szczęście nie był zły, powiedziałbym, że raczej ciekawy dlaczego tam jesteśmy. Przedstawiłem się, powiedziałem, że mieszkam na Siquijor i nie raz słyszałem o jego fantastycznej kolekcji i to mnie właśnie tutaj sprowadza. Nie był wielce poruszony, zapytał tylko z jakiego kraju pochodzę. Po uzyskaniu odpowiedzi zamyślił się na dłuższą chwilę i kiedy już miałem powiedzieć, że to jest w centrum Europy i że jako Polacy mamy sporo do powiedzenia o drugiej wojnie światowej, on się odezwał: „ A wiesz, że podczas drugiej wojny światowej Warszawa została zniszczona najbardziej, a zaraz po niej nasza Manila?”
Mnie zamurowało. Serio, nie wiedziałem co odpowiedzieć, bo nie przypuszczałem, że będzie wiedział gdzie jest Polska, a tym bardziej znał takie fakty… Nie wiem czy to, co powiedział o zniszczeniach Manili jest prawdą, bo nie czytałem dużo na temat tego co się dokładnie działo na Filipinach i jak wyglądały walki. Jednak po tym krótkim wstępie, który uświadomił mi, że to ja mam słuchać, a on będzie opowiadał, podniosłem szczękę, zamknąłem usta i kolejną godzinę spędziłem chodząc po muzeum i wysłuchując historii o tym jak właścicielowi udało się to wszystko zebrać. Okazuje się, że dosłownie 4 km od tego miejsca znajdowało się pole bitwy, w której to japońskie wojska usilnie broniły jednej góry. Teren jest bardzo rozległy, ale on już jako małolat zaczął kolekcjonować to, co tam zostało po walkach. Dziś jego zbiory to nie tylko „wykopki”, ale też masa przedmiotów i map ofiarowanych mu przez życzliwych ludzi, którzy systematycznie coś dostarczają przyczyniając się do rozwoju muzeum. 
Byłem pod wielkim wrażeniem jego opowieści i tego jak lokalna społeczność pomaga sobie żeby powstało coś takiego. Co ciekawe, wszystkie te znaleziska i ofiarowane przedmioty pochodzą tylko z jednej wyspy.
Ku mojemu zaskoczeniu nie skończyło się tylko na opowieściach. Na moich oczach rozkręciliśmy kilka pocisków moździerzowych! Właściciel muzeum ma ich całe skrzynki, a przy tym ogromną wiedzę o tym, jak działały oraz jak były ustawiane przez japońskie wojsko, aby mogły dokonać maksymalnych zniszczeń. Wyjaśnił mi nawet jak odróżnić takie znaleziska – jakie mają znaki szczególne i po czym poznać czy pociski były w ogóle wystrzelone.
Na koniec zażartowałem, że muszę tutaj kiedyś przyjechać i poszukać czegoś z wykrywaczem metali. Odpowiedział z uśmiechem na ustach: „Tutaj jest jeszcze tyle pocisków i elementów wyposażenia wojska, że naprawdę musiałbyś mieć pecha, żeby wrócić z pustymi rękami. I wcale nie potrzebujesz do tego wykrywacza metali”.
Hmmm, czyli już wiem gdzie będę musiał zrobić następny wypad i co będę chciał ze sobą zabrać …
