Malaria: zabójcza choroba tropików
Malaria, nazywana w Polsce też zimnicą, należy do najpoważniejszych chorób w krajach gorących stref klimatycznych. Stanowi ona olbrzymie zagrożenie zarówno dla autochtonów, jak i turystów, będąc wciąż jedną z głównych przyczyn zgonów wśród przyjezdnych odwiedzających miejsca objęte największym ryzykiem zachorowania. Wirusem, który wywołuje febrę (bo tak potocznie nazywana jest malaria) jest pasożyt Plasmodium, którego nosicielami są samice komara widliszka. Nie stwierdza się przypadków zakażeń między ludźmi, toteż chorobę traktuje się jako odzwierzęcą. Według statystyk Światowej Organizacji Zdrowia Polska pozostaje w czołówce krajów o największej śmiertelności z powodu malarii nabytej podczas zagranicznych wyjazdów. Dzieje się tak dlatego, że podróżując do rejonów zapalnych bardzo często lekceważymy profilaktykę. A, biorąc pod uwagę fakt, iż nie istnieją wciąż szczepionki na tę chorobę, podjęte wcześniej działania profilaktyczne mogą w krytycznej sytuacji uratować nam życie.
Rozpoznaj objawy
Zarażenie malarią odbywa się przez ugryzienie przenoszącego pasożyty komara. Gdy owad ukąsi chorą osobę, zarodziec malarii zostaje wówczas przez niego wchłonięty i przekazany następnym osobom. Będąc w organizmie gospodarza, pasożyt wędruje w kierunku wątroby, gdzie błyskawicznie namnaża się w czerwonych krwinkach. Objawy towarzyszące chorobie to przede wszystkim gorączka, silne dreszcze, biegunka oraz bóle mięśni, przez co bywa ona mylona z grypą. Może również wystąpić zażółcenie skóry i problemy z oddychaniem. Najbardziej niebezpiecznym rodzajem pasożyta jest Plasmodium falciparum, który wywołuje u chorego drgawki, a także może doprowadzić do niewydolności nerek i śpiączki. Brak odpowiednio wcześnie podjętego leczenia wiąże się z ryzykiem bardzo poważnych powikłań, takich jak odwodnienie, anemia, niewydolność wątroby, obrzęk lub pęknięcie śledziony. W wielu przypadkach kończy się zgonem.
Gdzie ryzyko jest największe
Jak wynika z danych Światowej Organizacji Zdrowia, rejon endemiczny obejmuje 110 krajów na świecie, gdzie żyje obecnie nieomal 3,5 mld ludzi. Najniebezpieczniejsze pod kątem ryzyka zachorowania na malarię są państwa znajdujące się w gorącej i wilgotnej strefie klimatycznej. Są to więc: Afryka Subsaharyjska i Madagaskar, Indonezja, Ameryka Środkowa i Południowa, Karaiby, rejon Bliskiego Wschodu, Papua Nowa Gwinea oraz Wyspy Oceanii. Miejsca, w których zagrożenie malarią jest szczególnie wysokie obrazuje poniższa grafika:
Źródło: EuroClinix
Niezbędna profilaktyka
Przed wyjazdem do kraju, w którym istnieje duże prawdopodobieństwo zachorowania na zimnicę, powinniśmy zadbać o odpowiednią profilaktykę. Decydując się na termin wyjazdu dobrze jest mieć świadomość, że komary największą aktywność wykazują tam pod koniec pory deszczowej, zaś ich miejscami lęgowymi, których należy unikać, są mokradła. W ramach działań profilaktycznych, przez cały pobyt w kraju, w którym występuje malaria powinniśmy stosować tzw. repelenty, czyli preparaty odstraszające owady. Należą do nich specjalne kremy i spraye, które aplikować należy jak najczęściej – po każdej kąpieli, gdy wieje silny wiatr, a nawet wówczas, gdy się spocimy. Nie można również zapomnieć o umieszczeniu w mieszkaniu moskitier, najlepiej takich, które są nasączone środkiem zabijającym owady. W nocy bowiem aktywność komarów jest największa. Powyższe sposoby mogą okazać się jednak niewystarczające. Dlatego niezbędny jest uprzedni zakup leków przeciwmalarycznych, takich jak meflokina, doksycyklina czy proguanil. Pamiętajmy, by nie lekceważyć choroby jaką jest malaria. W krajach objętych szczególnych ryzykiem co roku umiera na nią kilkaset tysięcy ludzi.